بیماری های دهان و دهانشویه ها
زمان مطالعه : ۲ دقیقهشناخت فارماکولوژیکی دهان شویه :
استوماتیت (التهاب دهان):
استوماتيت عبارت است از التهاب فراگير دهان (شامل مخاط دهان، لب‌ها، زبان و کام) که داراي ۲ نوع اصلي می باشد: استوماتيت حاد و استوماتيت آفتي (زخم دهان) که شايع‌تر است.
استوماتيت يا التهاب دهاني يكي ازعوارض شايع است كه موجب درد و مشكلات قابل توجه مي شود.
استوماتيت نه تنها به واسطه درد موجب سلب آسايش بيمار مي شود، بلكه در دريافت مواد غذايي و مايعات نيز اشكال ايجاد مي كند و به مشكلات باليني جدي مي انجامد.
علاوه بر اين استوماتيت با طيف وسيعي از تغييرات مخاطي دهان نظير عفونت و خون ريزي همراه است كه مي تواند منجربه عفونت سيستميك شود، زيرا مخاط دهان كه بسان سدي در برابر نفوذ بسياري از عوامل بيماري زا ، آسيب ديده و در نتيجه خطر عفونت هاي ثانويه و سيستميك را به دنبال دارد.
با توجه به مشكلات و عوارض استوماتيت، پيشگيري و درمان اين عارضه در بيماران تحت شيمي درماني اهميت به سزايي دارد .
كلرهگزيدين كه به عنوان دهانشويه توسط انجمن دندان پزشكان امريكا مورد تأييد قرار گرفته، در ايران جهت كنترل پلاك ميكر وبي تجويز مي شود. و اثر بخشي آن در پيشگيري از بيماري هاي پريودنتال و استوماتيت ناشي از شيمي درماني در مطالعات مختلفي مشخص شده است. از آنجا كه تهاجم عوامل ميكروبي در دهان مي تواند در ايجاد استوماتيت مؤثر باشد بنابراين استفاده از دهانشويه کلرهگزیدین با خاصيت ضد ميكروبي مي تواند در پيشگيري از استوماتيت مؤثر باشد.
ترکیبات بوی بد دهان :
عمده ترین منشا بوی بد دهان متابولیسم بی هوازی پروتئین ها توسط باکتری های دهان است.
دهان شویه هالیتا چگونه عمل می کند؟
هنگامی که H2S در آب یا بزاق حل می شود، به دو یون HS و S تفکیک می گردد که مولد بوی بد دهان هستند. یون Zn اثر مهارکننده و ضد میکروبی برروی تشکیل VSC ( ترکیبات فرار سولفور) دارد وبه طور متوالی سبب کاهش و ازبین رفتن بوی بد دهان می شود. یونهای روی با گروهای تیول VSC واکنش داده و آنها را اکسید می کند و به این ترتیب پیش سازهای VSC را مهار می نماید. یون روی به علت فعالیت ضد میکروبی سطح میکروارگانیسم ها را کاهش داده وجلوی تخریب عناصر سلولهای بزاقی از طریق مهار فعالیت پروتئیناز را می گیرد.
عوامل ضد باکتریایی مانند CHX و CPC تاثیر مثبتی بر روی مهار VSC حداقل به مدت طولانی را دارند.
بیماری های دهانی به عنوان ششمین عارضه دیابت شناخته شده است.
افزایش شیوع و شدت بیماری های لثه ای در بیماران دیابتی منجر به آن شده که بیماری های دهانی به عنوان ششمین عارضه دیابت عنوان شوند. در مطالعه ای مشخص شده است که بیماری های لثه ای اختلال در تنظیم قند خون افراد دیابتی را تسریع می کنند و نیز درمان بیماری های لثه ای سبب کنترل بهتر قند خون در بیماران می گردد.
دهان شویه بدون الکل و مواد شیرین کننده مضر ، قابل استفاده برای بیماران دیابتی می باشد.
آیا استفاده از دهانشویه ضروری است؟
دهانشویه در کنار مسواک و نخ دندان، جزء سوم بهداشت دهان است که دندان‌پزشکان روی استفاده از ان از دوره کودکی تاکید دارند. دهانشویهها انواع مختلفی دارند و هر یک کارکرد خاص خود را دارند. به همین دلیل مهم است که انواع دهانشویهها را بشناسیم و با کاربرد و شیوه استفاده از آنها آشنا باشیم چراکه انتخاب اشتباه دهانشویه و شیوه مصرف غلط آن می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد و حتی باعث افزایش زردی دندان‌ها و افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهان شود…